AİHM’nin Akbelen Ormanı’nda Bulunan Termik Santralin Kömür Arzı Amaçlı Ağaçların Kesilmesi Amacıyla Kapatılmasına Dair Kararı Uygulanmadı.

TAMER ARDA ERSİN

Muğla Akbelen Ormanı’ndaki termik santral için kömür sahasının genişletilmesine İkizköy halkının direnişi sürerken; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) 2005 yılında söz konusu olan santrali kapatma kararı 17 yıldır uygulanmıyor. İkizköylülerin avukatı Arif Ali Cangı, “2005’ten beri kapalı olması gereken termik santraller halen çalışıyor. Yeniköy-Kemerköy Termik Santrali’ne kömür sağlayacak olan kömür madenleri de esasa dayanıyor” dedi. Akbelen Ormanı.”

YK Enerji firmasına ait Muğla’daki termik santraller için, zeytinliklerin bulunduğu ve İkizköy’ün yanında bulunan Akbelen Ormanı’ndaki ağaçların kesilmesi isteniyor. İkizköy halkı zeytinliklerini ve ağaçlarını koruyarak bu bölümün önüne geçmeye çalışıyor. Ağaçların kesileceğini duyan İkizköylüler bölgede bekliyor.

İkizköylülerin bu bekleyişi sürerken; AİHM’nin kömür için ağaçların kesilmesi planlanan termik santrallerle ilgili 2005 tarihli kapatma kararı uygulanmadı. 1996 yılında Aydın İdare Mahkemesi, çevreye verdikleri zarar nedeniyle Yeniköy, Kemerköy ve Yatağan santrallerinin kapatılmasına karar vermiş ancak bu karar uygulanmamıştır. Tüm yargı yolları tüketildikten sonra santrallerin kapatılması için AİHM’ye başvuru yapıldı. AİHM, termik santrallerin kapatılması için idare mahkemesi kararının uygulanması gerektiğini belirterek, Türkiye’nin adil yargılanma hakkını ihlal ettiğine karar verdi.

AİHM kararlarının devletler tarafından uygulanmasının izlenmesinden sorumlu merci olan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi de AİHM kararının uygulanmadığını tespit etti. Dava, o zamandan beri AİHM kararlarını izlemekten sorumlu olan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin gündeminde. Karadam ve Karacahisar Mahallelerini Koruma, Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği’nin (KARDOK) İkizköy halkı adına Bakanlar Kurulu’na yaptığı başvuruda, Türkiye Cumhuriyeti’nin kapatma kararını uygulamadığı belirtildi. termik santraller “iyi niyetle ve zamanında”. Ayrıca bu santrallerin çevre mevzuatına uyumu konusunda gerekli yaptırımların yapılmadığına dikkat çekilen uygulamada; Gerekli çevre yatırımlarının yapılmadığı ve santrallerin insan sağlığı ve doğa üzerinde ölümcül ve geri dönülmez etkileri olan baca gazı arıtma tesisleri, sistematik kül depolama alanları ve mevzuata uygun atıksu arıtma tesisleri olmadan çalıştırıldığı dile getirildi.

“TESİSLERİN ÇALIŞMASINA İZİN VERİLMEYECEKTİR”

Başvuruda, Bakanlar Kurulu’ndan gelen talepler şöyle sıralandı:

• “Kömür işletmelerinin çevre, iklim, insan sağlığı ve insan hakları üzerindeki kümülatif (toplam) etkilerini yıllar itibariyle tam olarak ortaya koyacak çalışmalar yapılmalı ve sonuçları kamuoyu ile paylaşılmalıdır.
• Termik santraller, ek çevre tesisleri ve kömür madenleri hakkındaki çevresel bilgiler kamuoyuna açıklanmalıdır.
• Çevre standartlarına uymayan santrallerin çalışmasına izin verilmemelidir.
• On yıllardır çevre mevzuatına aykırı olarak çalışan santrallerin, santrallerin kapatılması da dahil olmak üzere, neden olduğu tüm çevre ve sağlık etkilerinin onarılması için somut adımlar atılmalıdır.
• Santrallerin kapatılmasına ek olarak, bu santrallerin ve santrallerin işletilmesi için gerekli olan kömür madenciliği, 2063 yılına kadar yıkıcı iklim değişikliğine yapacakları katkı dikkate alınarak yeniden ele alınmalıdır.
• Maden ruhsat işlemleri Çevre Kanunu, korunan alanlar mevzuatı ve insan hakları ile uyumlu hale getirilmelidir.

“AKBELEN ORMANI GARANTİSİZ”

İkizköylülerin avukatlarından Arif Ali Cangı, AİHM kararının henüz uygulanmadığına dikkat çekerek, “2005’ten beri kapatılması gereken termik santraller hala çalışıyor. İkmal edecek kömür madenleri. Yeniköy-Kemerköy Termik Santrali’ne kömür de Akbelen Ormanı’na dayanıyor.İkizköylüler ve arkadaşları ‘Akbelen Ormanı’nda.’Sana vermeyeceğiz’ diye yaklaşık 2,5 yıldır mücadele ediyorlar. Gelinen aşamada, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Akbelen Ormanı’nda madenin çevreye zarar vermeden işletilmesine izin veren işletmesinin iptali davasında son keşiften sonra hazırlanan bilirkişi raporu değerlendirme, bilim dışı, taraflı, tamamen ekolojiktir.”Değerleri yok sayan bir rapor. Mahkeme bu rapora dayanarak yürütmeyi durdurma kararını iptal etti. İtiraz üzerine bölge idare mahkemesi itirazı reddetti. Akbelen Ormanı mahkeme kararı olmadan zor durumda” dedi.

SON MAHKEMEDE NE OLDU?

Muğla 1. İdare Mahkemesi, Muğla’nın Milas ilçesine bağlı Akbelen Ormanı’nda genişletilecek kömür madeni sahasına ilişkin Ağustos ayında verdiği ‘yürütmeyi durdurma’ kararını iptal etti. İkizköylü avukatlarının bu karara yaptığı itiraz, İzmir Bölge İdare Mahkemesi tarafından reddedildi. İkizköy halkı, şirketin her an Akbelen Ormanı’na girip kesim işlemine başlayabileceğinden endişeli.

GÖRÜNTÜ Dökümü

1- Avukat Arif Ali Cangi.

2- Arşiv görüntüsü.